Antik Yunan Kültüründe Helenizm Nedir?

Edebiyat tartışmalarında kullanılan Helenizm terimi, klasik Yunan edebiyatından esinlenen veya klasik Yunan tarzı veya biçimlerinden yararlanan hikayeler, romanlar, dramalar veya şiirleri ifade eder. Örnekler çoktur: Örneğin James Joyce’un Ulysses’i Odyssey’nin modern bir anlatımıdır. Rick Riordan’ın Percy Jackson serisi, Helenizmi temsil ediyor ve Yunan mitolojisi ve felsefesinden ilham alıyor. Genellikle antik Yunanistan’ın felsefe, sanat ve edebiyatın altın çağı olarak kabul edilen Klasik veya Helen dönemini Helenistik Çağ izledi. Antik Yunanistan, Helenistik Çağ’da gücünün zirvesinde olmasına rağmen, bu dönem gücünün azalmasına ve Roma İmparatorluğunun yükselişine işaret ediyordu.

Zaman Aralığı, Coğrafya

Helenistik Çağ, Büyük İskender’in ölümü sırasında (MÖ 323) başladı ve Roma’nın Mısır’ı yenmesiyle (M.Ö. 30) sona erdi. Coğrafi olarak, Helenistik Çağ boyunca Yunanlılar, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’yu içeren geniş bir coğrafi bölgeye hükmettiler. İmparatorluk ayrıca kuzey Afrika, İran ve Hindistan’ın bazı kısımlarını da içeriyordu. Büyük İskender’in ölümünden sonra, bu kırılgan imparatorluğun yönetimi Antigonidler, Selevkoslar ve Ptolemaioslar dahil olmak üzere birkaç farklı rakip güç arasında bölündü.

Anlam

Bugün Helenizm Yunanistan ile güçlü bir şekilde bağlantılıdır: “Hellas” Yunanistan’ı ifade eder ve “Helenik” genellikle Yunan kültürüyle ilişkilendirilir. “Helenistik”, “Yunanca konuşmak veya Yunanlılarla özdeşleşmek” anlamına gelen “Hellazein” kelimesinden gelmektedir. Helenizm Büyük İskender’in ölümünü takip etse de, “Yunanlılığın” yayılması – Yunan değerleri, dili, kültürü – genellikle onunla ilişkilendirilir. İskender, 13 kısa yıl içinde, Yunan İmparatorluğu’nun yönetimini küçük Makedonya krallığından, Helen kültürünün 50 milyondan fazla insanla bütünleştiği Avrupa’nın çoğunu içeren çok daha geniş bir bölgeye yaymıştı.

Ethos ve Eğitim

Helenistik Çağ muazzam derecede geniş bir alanı kapsadığından, Yunan İmparatorluğu milliyet veya siyasi birlik ile değil, birleşik bir ethos ve insanı görmenin ortak bir yolu ile tanımlanıyordu. Bu ethos, “paideia” ya da bir tür kendini gerçekleştirmeye yönelik çabalayan antik Yunanistan’a özgü bir eğitim sistemi tarafından şekillendirildi. Eğitim konuları arasında doğa tarihi, jimnastik, müzik, matematik ve felsefe vardı. Bu “Helenistik” eğitim sistemi, Yunanlıların kimliklerini korumalarına ve Yunan kültürünü kültürel ve etnik açıdan farklı bir imparatorluğa yaymalarına izin verdi.

Koine

Antik Yunan’da Helenizm ve Helenistik kültür, MÖ dördüncü yüzyıldan beri konuşulan günlük bir Yunanca olan “koine” olarak anılan ortak bir dille ilişkilendiriliyordu. Yaklaşık olarak M.S. altıncı yüzyılın ortalarına kadar Büyük İskender’in imparatorluğu içinde koine anlaşıldı ve konuşuldu. Bugün konuşulan modern Yunan dilinin temelini oluşturur.

 

Kaynak : https://portal.felsefe.net/helenizm-nedir

YORUMLAR

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir